HOEDERS VAN DE STAAT
Burgemeesters in bezet en bevrijd België en Noord-Frankrijk (1914-1921)
Jan NaertSynopsis
Tijdens de Eerste Wereldoorlog valt Duitsland grote delen van België en Noord-Frankrijk binnen. Het bezettingsregime is hardvochtig, structureel repressief en staat volledig ten dienste van de militaire eindoverwinning. De invasie en de bezetting hebben ook voor gevolg dat het nationale politieke niveau in België en Frankrijk gaandeweg wegvalt. Burgemeesters en gemeentebesturen krijgen daardoor een cruciale verantwoordelijkheid in het dagelijkse leven tijdens de oorlog.
Als laatste vertegenwoordigers van het Belgische en Franse staatsgezag blijven zij bij het begin van de oorlog op post. Vier jaar lang verdedigen zij naar best vermogen de belangen van de lokale bevolking. Eenvoudig is dat allerminst, want het takenpakket is omvangrijk: tijdens schaarste de voedselvoorziening in goede banen leiden, het openbare leven gaande houden, de orde handhaven en meedraaien in de Duitse bezettingspolitiek. Daarbij moeten burgemeesters non-stop laveren tussen de belangen van de lokale bevolking en de eisen van de bezetter. Of het nu gaat om dichtbevolkte stadskernen zoals Antwerpen, Rijsel, Brussel of Gent, steden en gemeenten met een sterk industrieel profiel zoals Aalst of zelfs kleine rurale dorpsgemeenschappen: overal brengt dit tal van moeilijke keuzes en netelige kwesties met zich mee.
‘Dit onmisbare boek analyseert de belangrijke, vaak ondankbare, achteraf moeilijk te ontcijferen rol van burgemeesters in het bezette België en Noord-Frankrijk van ‘14-’18. Een heldenrol? Nee - maar wel een cruciale rol. Lees dit boek.’
Sophie De Schaepdrijver, Pennsylvania State University
‘Een verhelderend en verbazend boek. Een innoverende analyse over lokaal bestuur tijdens de Eerste Wereldoorlog, even grondig als vlot beschreven, die de collaboratieproblematiek in 1940-1944 in een ruimer en meer inzichtelijk perspectief plaatst.’
Herman Van Goethem, Universiteit Antwerpen
Table of contents
Download the bibliography here
Specifications
Standen en landen
The historical book series Standen en Landen/Anciens Pays et Assemblées d'Etats focuses on the use of power from the Middle Ages to today. For more than seventy years, the Standen en Landen association has been publishing scientific monographs and collective works on institutional history, political history and legal history of the Low Countries. They were published in both national languages, as well as in English. The scientific series boasts a long tradition that links Flemish universities with those from the French Community. Since 2017 Standen en Landen is published by the academic publisher ASP.The Standen en Landen association, founded in 1950, has three objectives: to promote insight into the motives of political action, to deepen knowledge about networks and socio-political organizations and to question the ideology behind political action and communication. To this end, the non-profit organization organizes conferences and colloquia, and publishes scientific works in the series Standen en Landen/Anciens Pays et Assemblées d'Etats.
#Standen en landen
Jan Naert
Jan Naert is doctor in de geschiedenis (UGent) en professioneel actief als archivaris in het Algemeen Rijksarchief 2 in Brussel.
