Synopsis
80 jaar geleden: 1943, het tij begon te keren.
Ook dit jaar staan er weer veel herdenkingen op het proramma. Tachtig jaar geleden, de gemiddelde levensduur van een Belg - Of, met andere woorden, een mensenleven geleden - trok het Derde Rijk zich voor het eerst op verschillende fronten aanzienlijk terug. In dit cruciale jaar versloegen de Sovjets begin februari de Wehrmacht bij Stalingrad. De bondgenoten van de Russen - de wereld is zeker veranderd in 80 jaar! - de Britten en Amerikanen, verdreven de nazi's uit Noord-Afrika in mei. In de zomer van 1943 vielen diezelfde geallieerden Sicilië binnen, begonnen aan een onstuitbare opmars naar Italië en versloegen de belangrijkste bondgenoot van nazi-Duitsland. In bezet Europa moeten, zonder ze allemaal op te sommen, drie vezetsdaden in het bijzonder worden genoemd. We noemen ze snel en chronologisch: op 19 april 1943 werd het twintigste konvooi met 1600 Joden uit Mechelen naar Auschwitz door het verzet tegengehouden, een unieke gebeurtenis in Europa. Op dezelfde dag begon de opstand in het getto van Warschau, een opstand die duurde tot 16 mei en die de nazi's dwong grote middelen in te zetten om deze 'weerloos geachte Joden' te onderwerpen, iets wat nooit eerder was voorgekomen. Op 9 november, nog steeds in België, werd onder de neus van de bezetters een alse krant gemaakt om de nazi's belachelijk te maken. De verzetsstrijders die de Faux Soir uitvoerden, betaalden er de prijs voor, maar het resultaat was opnieuw uniek in Europa. Andere opstanden van Joden en niet-Joden volgden in de loop van het jaar en zelfs twee moordcentra, Treblinka en Sobibór, kenden opstanden. Over al he deze feiten, bekend en onbekend, wil de Stiching praten en herinneringen ophalen tijdens activiteiten als tentoonstellingen, studiedagen en reizen.
In dit nummer wijden we het dossier voor het eerst aan een thema - dat van de daders in dit geval - dat ook tijdens andere activiteiten van Stichting Auschwitz aan bod komt. Sinds enkele jaren wordt een jaarlijks thema op verschillende manieren behandeld: pedagogisch, in ons gratis driemaandelijks bulletin Sporen van herinnering, en cultureel, in onze filmclub en onze burgerschapswedstrijd. Aangezien het thema van dit schooljaar dat van de beulen is, lag het voor de hand dit op een wetenschappelijke manier te behandelen in ons tijdschrift Getuigen. Tussen geschiedenis en herinnering. Helaas, de geschiedenis voorziet ons onvermoeibaar van alsmaar nieuwe daders en de XXIe eeuw lijkt er al vol van te zijn. Iets om over na te denken voor de toekomst...
Specifications
English
